Księga wieczysta w Polsce
Księga wieczysta (KW, księga katastralna, księga wieczysta, księga hipoteczna lub rejestr – zwana dalej księgą wieczystą lub KW) jest publicznym rejestrem ustalającym stan prawny danej nieruchomości. Zawiera informacje o nieruchomościach, w tym o nieruchomościach, hipotekach i innych obciążeniach. Rejestr prowadzą sądy rejonowe w wydziałach księgi wieczystej. Wpisanie własności nieruchomości do księgi wieczystej jest wymogiem prawnym. Księgi wieczyste tworzone są dla wszystkich rodzajów nieruchomości – budynków, lokali i gruntów. Wpisanie nieruchomości do księgi wieczystej zapewnia pewność prawa i ochronę praw majątkowych, niezbędną zarówno osobom fizycznym, jak i przedsiębiorcom.
Księga wieczysta (KW, księga katastralna, księga wieczysta, księga hipoteczna lub rejestr – zwana dalej księgą wieczystą lub KW) jest publicznym rejestrem ustalającym stan prawny danej nieruchomości. Zawiera informacje o nieruchomościach, w tym o nieruchomościach, hipotekach i innych obciążeniach. Rejestr prowadzą sądy rejonowe w wydziałach księgi wieczystej. Wpisanie własności nieruchomości do księgi wieczystej jest wymogiem prawnym. Księgi wieczyste tworzone są dla wszystkich rodzajów nieruchomości – budynków, lokali i gruntów. Wpisanie nieruchomości do księgi wieczystej zapewnia pewność prawa i ochronę praw majątkowych, niezbędną zarówno osobom fizycznym, jak i przedsiębiorcom.
Książka składa się z 4 rozdziałów:
• Dział I – oznaczenie nieruchomości,
• Dział II – majątek,
• Dział III – prawa, roszczenia i ograniczenia,
• Dział IV – hipoteka,
Proces wpisu nieruchomości do księgi wieczystej polega na złożeniu wniosku do sądu rejonowego właściwego ze względu na położenie nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć wszystkie niezbędne dokumenty, np. akt notarialny i uiścić wymaganą opłatę. Od 2023 roku opłata za wpis nieruchomości, użytkowania wieczystego lub ograniczonych praw rzeczowych w księdze wieczystej jest opłatą stałą w wysokości 200 zł. Opłaty mogą się różnić w zależności od rodzaju akt i wartości nieruchomości.
Należy zaznaczyć, że księga wieczysta jest złożonym dokumentem prawnym. Osoby fizyczne i firmy mogą zasięgnąć porady prawnej przy rejestracji nieruchomości. Ponadto mogą zaistnieć okoliczności, w których dostępne będą świadczenia lub obniżki opłat, np. w przypadku dziedziczenia. Aby zapewnić sprawny i efektywny proces rejestracji, zalecamy dokładne zapoznanie się z wymaganą dokumentacją i wymaganiami przed złożeniem wniosku.
Skrócony cennik wpisów do księgi wieczystej od 2023 roku
Wprowadzenie księgi wieczystej - 60 PLN
Zapisy dotyczące tytułów (np. nabycia) - 200 PLN
Artykuły o ograniczonych prawach rzeczowych - 100 PLN
Dokumenty hipoteczne - 150 PLN
Wpisy związane z hipoteką (np. zwolnienie) - 150 PLN
Ewidencja spółdzielczej własności lokali - 100 PLN
Przepisy dotyczące prawa spółdzielczej własności lokali - 100 PLN
Ewidencja prawa użytkowania wieczystego - 100 PLN
Oświadczenia o roszczeniach (np. ujawnienie roszczeń) - 100 PLN
Usunięcie wpisu (np. wykreślenie hipoteki) - 60 PLN
Czynniki wpływające na koszt rejestracji nieruchomości
Koszt rejestracji nieruchomości w księdze wieczystej może się różnić w zależności od kilku czynników. Jednym z takich czynników jest rodzaj rejestrowanej nieruchomości. Przykładowo rejestracja nieruchomości mieszkalnej wiąże się z innymi kosztami niż rejestracja nieruchomości komercyjnej. Ponadto lokalizacja nieruchomości może również wpływać na koszt rejestracji, ponieważ w różnych regionach mogą obowiązywać różne opłaty lub podatki związane z rejestracją nieruchomości. Wartość zarejestrowanej nieruchomości może również odgrywać rolę w ustaleniu kosztu rejestracji, ponieważ nieruchomości o wyższej wartości mogą mieć wyższe opłaty rejestracyjne. Ważne jest także to, aby na bieżąco zwracać uwagę na wszelkie aktualizacje czy zmiany w zasadach i opłatach związanych z wpisem nieruchomości do księgi wieczystej.
W Polsce koszt wpisu nieruchomości do księgi wieczystej obejmuje zazwyczaj opłatę za dokonanie wpisu, a także opłaty dodatkowe za poszczególne wpisy do księgi, takie jak wpisy nieruchomości czy hipoteki. Właściciele nieruchomości mogą jednak zostać zwolnieni z kosztów ewidencyjnych pod pewnymi warunkami, takimi jak korekta oznaczeń nieruchomości lub uzyskanie uchwały o odstąpieniu od kosztów ewidencyjnych. Właściciele nieruchomości powinni skonsultować się z prawnikiem w celu ustalenia konkretnych opłat i wymogów związanych z rejestracją nieruchomości w rejestrze gruntów.
Nasza firma OKEASK pomoże Ci w tym i wielu innych sprawach przy zakupie nieruchomości. Więcej szczegółów znajdziesz tutaj: https://okeask.com/public/nash-servis.
Koszt rejestracji nieruchomości
Wpisanie nieruchomości do księgi wieczystej wiąże się z różnymi kosztami. Obejmuje to opłaty rejestracyjne, opłaty notarialne, a także podatki i inne wydatki. Opłata stała od wniosku o wpis (rejestrację) do księgi wieczystej nieruchomości, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego wynosi 200 zł. Opłata ta obowiązuje niezależnie od tego, czy rejestracji dokonujesz samodzielnie, czy u notariusza.
Jeżeli wniosek o wpis do księgi wieczystej zawarty jest w akcie notarialnym, wówczas opłatę za utworzenie księgi wieczystej notariusz pobiera po dokonaniu wpisu. Oprócz opłat rejestracyjnych mogą obowiązywać także opłaty notarialne (opłaty). Wysokość opłat notarialnych uzależniona jest od wartości rejestrowanej nieruchomości oraz złożoności procesu rejestracyjnego.
Podatki i inne wydatki mogą również powstać w przypadku rejestracji nieruchomości w księdze wieczystej. Koszty te mogą obejmować opłaty sądowe w sprawach cywilnych oraz opłaty za prowadzenie ksiąg i innego sprzętu do prowadzenia dokumentacji. Wszystkie te koszty warto uwzględnić przy wpisywaniu nieruchomości do księgi wieczystej.
Kto płaci za wpis do księgi wieczystej?
Opłatę za wpis do księgi wieczystej uiszcza osoba składająca wniosek. Nie ma znaczenia, czy jest to właściciel, czy inna osoba.
Jak uiścić opłatę za wpis do księgi wieczystej?
Opłatę za wpis do księgi wieczystej można uiścić na kilka sposobów – zarówno gotówkowo, jak i bezgotówkowo.
1. Zakup znaków opłaty sądowej na sądowej platformie płatności elektronicznych. System akceptuje płatność szybkim przelewem, kartą kredytową lub płatniczą, Masterpass oraz portfelem elektronicznym BLIK-iem. Nie ma możliwości zwrotu nieużywanych znaków elektronicznych ani otrzymania zwrotu pieniędzy za niewykorzystane znaki elektroniczne.
2. Przelew zwykły na rachunek sądowy – na stronie internetowej sądu rejonowego właściwego ze względu na położenie nieruchomości należy wskazać rachunek bankowy dla wydziału rachunków gruntów.
3. Gotówka w kasie sądu – opłatę należy uiścić przed złożeniem wniosku o wpis do księgi wieczystej.
Jeżeli wnioskodawca ma trudną sytuację życiową, np. niskie dochody, może ubiegać się o zwolnienie z kosztów wpisu do księgi wieczystej. Wniosek wraz z dokumentacją uzasadniającą zwolnienie z wpisu należy złożyć przed złożeniem wniosku o wpis do KW. Właściciel nieruchomości, który otrzyma postanowienie zwalniające koszty wpisu do księgi wieczystej, ma obowiązek złożyć wniosek o wpis w terminie 3 miesięcy. Po tym terminie zwolnienie traci ważność.
Jak długo trwa dokonanie wpisu do księgi wieczystej?
Okres oczekiwania na wpis do księgi wieczystej zależy od wielu czynników, m.in. od liczby wniosków składanych do biura rachunkowego sądu rejonowego oraz liczby zatrudnionych księgowych. Regulamin nie określa, ile czasu może upłynąć pomiędzy złożeniem wniosku o rejestrację w KW a złożeniem wniosku. Właściciel nieruchomości musi uzbroić się w cierpliwość nawet przez kilka miesięcy, zwłaszcza jeśli czeka na wpis hipoteki w księdze wieczystej.
Ile kosztuje wpis do księgi wieczystej?
Opłata za zmianę wpisu w KW lub nowy wpis w KW wynosi od 50 do 200 zł w zależności od działu księgi wieczystej i celu wniosku. Jeżeli właściciel nieruchomości wystąpi z wnioskiem o wykreślenie wpisu z księgi wieczystej, uiszcza połowę opłaty, jaka pobierana byłaby za wniosek o wpis.
Opłata za wpis do działu I księgi wieczystej (oznaczenie nieruchomości)
Za złożenie wniosku w sprawie:
• ujawnienie informacji o podziale działki na podstawie wypisu z księgi wieczystej oraz wyciągu z mapy katastralnej lub mapy sytuacyjnej,
• udostępnienie informacji o budynku na podstawie wypisu z księgi wieczystej oraz wyciągu z akt budynku,
• zmianę nazwy lub numeru ulicy na podstawie wypisu z księgi wieczystej,
• zmiana sposobu korzystania z nieruchomości na podstawie wypisu z księgi wieczystej,
• połączenie nieruchomości w jedną księgę wieczystą,
• wyłączenie całości lub części nieruchomości z księgi wieczystej.
Opłata za wpis do działu II księgi wieczystej (nieruchomość)
Opłata za złożenie wniosku o wpis do działu II księgi wieczystej wynosi od 100 do 200 zł.
Cel złożenia wniosku o wpis do działu II księgi wieczystej Opłata za wpis do działu II księgi wieczystej:
• Zmiana danych osobowych na podstawie odpisu skróconego aktu małżeństwa, decyzji administracyjnej lub KRS - 100 złotych
• Jeżeli celem wniosku jest ustalenie udziału we współwłasności, opłata sądowa jest proporcjonalna do wysokości udziału, nie mniej jednak niż 100 złotych
• Rejestracja praw własności, użytkowania wieczystego i spółdzielczych praw własności do lokali nabytych w wyniku podziału majątku wspólnego po ustaniu współwłasności – 150 złotych
• Rejestracja własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczej własności lokalu mieszkalnego na podstawie spadku, testamentu lub podziału spadku lub zniesienia współwłasności – 150 złotych
• Rejestracja własności nieruchomości rolnych do 5 ha - 150 złotych
Rejestracja własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonej własności (z wyjątkiem niektórych przepisów, w których określono inne opłaty) - 200 złotych
Opłata za wpis do działu III księgi wieczystej (prawa, roszczenia i ograniczenia)
Opłata za wpis do działu III księgi wieczystej wynosi od 75 do 200 zł
Cel złożenia wniosku o wpis do działu III księgi wieczystej Opłata za wpis do działu III księgi wieczystej
Usunięcie ostrzeżenia na podstawie nakazu zaprzestania działalności lub postanowienia sądu - 50 złotych
• Pozbawienie dóbr osobistych na podstawie aktu zgonu, oświadczenia osoby uprawnionej z podpisem notarialnie poświadczonym – 75 złotych
• Wycofanie roszczenia o pobranie opłaty z tytułu zamiany użytkowania wieczystego na tytuł własności - 75 złotych
• Likwidacja służebności osobistej na podstawie aktu zgonu – 100 złotych
• Usunięcie służebności osobistej, gruntowej lub wieczystej na podstawie wniosku osoby uprawnionej o zrzeczenie się służebności z podpisem notarialnie poświadczonym - 100 złotych
• Rejestracja służebności osobistej, gruntowej lub wieczystej na podstawie aktu notarialnego – 200 złotych
• Rejestracja służebności osobistej lub gruntowej na podstawie postanowienia sądu - 200 złotych
Wycofanie roszczenia o pobranie opłaty za konwersję służebności wieczystej na prawie własności w przypadku uiszczenia opłaty jednorazowej
Opłata za wpis do działu IV księgi wieczystej (hipoteka)
Opłata za wpis do działu IV księgi wieczystej wynosi od 100 do 200 zł
Cel złożenia wniosku o wpis do działu IV księgi wieczystej. Opłata za wpis do działu IV księgi wieczystej:
• Unieważnienie hipoteki - 100 złotych
• Przeniesienie hipoteki na wolne miejsce pod hipotekę - 100 złotych
• Zmiana priorytetu kredytu hipotecznego - 100 złotych
• Zmiana wierzyciela - 100 złotych
• Rejestracja wniosku kredytodawcy hipotecznego o przeniesienie hipoteki na wolne miejsce pod hipotekę - 150 złotych
• Modyfikacja kredytu hipotecznego - 150 złotych
Rejestracja kredytu hipotecznego na podstawie:
• zaświadczenie bankowe i wniosek właściciela nieruchomości o ustanowienie hipoteki - 200 złotych
• protokół wyceny sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego - 200 złotych
• nakazy sądowe - 200 złotych
• tytuł egzekucyjny - 200 złotych
Ile kosztuje rejestracja w księdze wieczystej u notariusza?
Koszt usług notarialnych jest kwestią indywidualną. Notariusz pobiera opłaty:
• opłata sądowa za złożenie wniosku o wpis do księgi wieczystej (przekazuje ją do właściwego sądu rejonowego),
• podatek od czynności cywilnoprawnych (np. o ustanowienie hipoteki),
• taksa notarialna (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej),
• podatek VAT od usług notarialnych (23%),
• opłata za sporządzenie odpisu aktu notarialnego (6 zł za każdą rozpoczętą stronę).
Wysokość taksy notarialnej uzależniona jest od wartości nieruchomości i czynności notarialnej. Załóżmy, że notariusz musi sporządzić akt notarialny potwierdzający ustanowienie hipoteki. W takim przypadku najwyższa opłata, jaką może pobrać notariusz, wynosi połowę kwoty określonej w ust. 3 rozporządzenia w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Planując dokonanie wpisu do księgi wieczystej, należy przygotować się na wydatki rzędu kilkudziesięciu do kilkuset złotych, zwłaszcza jeśli zamierzasz skorzystać z pomocy notariusza. O ile opłatę sądową za złożenie wniosku o zmianę wpisu KW można wnieść online w ciągu kilku minut, oczekiwanie na wpis KW zajmie prawdopodobnie wiele miesięcy.
Wnioski
Wpisanie nieruchomości do księgi wieczystej jest ważnym krokiem w ochronie praw i interesów majątkowych. Rejestr służy jako publiczny zapis stanu prawnego nieruchomości, w tym własności oraz wszelkich obciążeń i ograniczeń w użytkowaniu. Rejestracja przy zakupie nieruchomości jest obowiązkiem prawnym i niezastosowanie się do niej może skutkować sporami prawnymi i stratami finansowymi. Właścicielom nieruchomości zaleca się zatem, aby w pierwszej kolejności zarejestrowali swoją nieruchomość w rejestrze gruntów, aby zapewnić ochronę prawną i spokój ducha.
Zarządzanie kosztami rejestracji nieruchomości w księdze wieczystej to ważna kwestia dla właścicieli nieruchomości. Od 2023 r. opłata stała za wniosek o wpis do księgi własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa rzeczowego wynosi 200 zł. Mogą jednak ponieść dodatkowe koszty związane z usługami notarialnymi, zastępstwem sądowym i opłatami prawnymi za kwestionowanie decyzji rejestrowych. Aby zarządzać tymi kosztami, właściciele nieruchomości powinni szukać konkurencyjnych cen usług notarialnych i prawnych oraz rozważyć alternatywne metody rozstrzygania sporów, aby uniknąć kosztownych postępowań sądowych.