Mokotów. Dzielnica (obszar) „Sadyba” (Sadyba)

Granice dzielnicy Sadyba wyznacza się w następujący sposób:

Ulice Gołkowska – Idzikowskiego – Witosa – Sobieskiego – Nałęczowska, Goplańska (wzdłuż granicy gminy) – Okrężna – Jeziorna – wzdłuż zachodniego brzegu Jeziora Czerniakowskiego.

Ulice Gołkowska – Idzikowskiego – Witosa – Sobieskiego – Nałęczowska, Goplańska (wzdłuż granicy gminy) – Okrężna – Jeziorna – wzdłuż zachodniego brzegu Jeziora Czerniakowskiego.

Osiedle mieszkaniowe Sadyba powstało w 1997 roku. Znajduje się w Niżnym Mokotowie.

Nazwa pochodzi od założonej w 1923 roku oficerskiej spółdzielni mieszkaniowej „Sadyba”, która budowała domy oficerskie wzdłuż twierdzy „Czerniaków”. Dawniej tereny dzisiejszych Sadyb nazywano Czerniakowem. Stąd nazwa drugiego osiedla mieszkaniowego z willami dla wysokich urzędników, budowanego od 1921 roku – Czerniaków Miasto Ogrodów, założonego w latach dwudziestych XX wieku według angielskiej idei miasta-ogrodu. Z biegiem czasu określeniem Sadyba zaczęto określać zarówno miejsca, jak i powstające w ich okolicy zespoły mieszkalne. Nazwa Sadyba oznaczała osadę wojskową na Kresach II RP.

Obszar „Sadyba” składa się z wielkopłytowej zabudowy mieszkalnej, osiedla Sadyba, I i II kolonii oficerskiej (wokół fortu), Miasta Ogrodu Czerniakowa oraz niskiej zabudowy pomiędzy ulicami. Południowy zachód. Bonifacego i Nałęczowskiej.

Sadybę można podzielić na Sadybę Starą, głównie mieszkalną dla klas wyższych, oraz Sadybę Nową, z nowoczesnymi sklepami i apartamentowcami z czasów PRL. Nową Sadybę można z grubsza podzielić ulicą Świętego Bonifacego, na południe od centrum handlowego Sadyba Best. Na Sadybie znajduje się duża ilość ogrodów przydomowych i publicznych, którymi opiekują się mieszkańcy.

Obecnie trwają prace nad nowymi inwestycjami przy ulicy Nałęczowskiej.

Historia dzielnicy Sadyba

W latach 1883-1887 władze carskie wzniosły fortyfikacje obronne z fosą zwane Fortem IX Czerniakowski. Znajduje się po obu stronach ulicy. Powsińskiej, na wysokości ul. Okrężnej, stanowił część zewnętrznego pierścienia kilkunastu fortów otaczających Warszawę. W latach dwudziestych XX wieku Wokół niego powstanie Sadyba Oficerska – kolebka obecnych Sadyb.

16 maja 1892 roku rozpoczął kursowanie po szynach tramwaj konny, poprzednik pierwszej podwarszawskiej kolei wąskotorowej, zwanej kolejką wilanowską. Onav biegł trasą od Ronda Mokotowskiego (dziś plac Unii Lubelskiej) do pl. Bernardyńskiego na Czerniakowie. Ta pierwsza regularna trasa z centrum Warszawy na jej obrzeża stała się motorem rozwoju wsi Czerniaków i jej przyszłego otoczenia: Miasta-Ogrodu Czerniaków.

W 1894 roku Kolejka Wilanowska przeszła z konnej na parową.

W kwietniu 1916 r. do Warszawy włączono wieś Czerniaków (na terenie której w latach 1924-39 miało powstać Miasto-Ogród Czerniaków) wraz z takimi obszarami jak Mokotów, Ochota i Wola.

W 1916 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Czerniaków.

W 1919 roku wybudowano ulicę Goraszewską, łączącą atrakcyjne tereny nad Jeziorem Czerniakowskim z ulicą. Powsińską.

W 1921 roku powstała firma „Miasto-Ogród Czerniaków”. Po dopełnieniu niezbędnych formalności otrzymuje kilkaset działek o powierzchni minimum 1000 m2 każda, położonych nad jeziorem i wzdłuż ulicy Goraszewskiej. Później firma budowała na nich wille w stylu majątków szlacheckich z XVIII i XIX wieku (np. willa przy ulicy Goraszewskiej 19).

W 1921 roku Fort IX Czerniakowski otrzymał imię generała Henryka Dąbrowskiego.

W 1923 roku opracowano plan zagospodarowania terenu wokół fortu według idei miasta-ogrodu.

W 1923 roku zarejestrowano Oficerską Spółdzielnię Budowlano-Mieszkaniową „Sadyba”. Od 1924 roku na terenie wokół fortu, ograniczonym zewnętrznie ulicą Okrężną, wybudowano i zasiedlono osadę z kilkudziesięciu malowniczo położonych, wolnostojących parterowych i piętrowych domów, z tarasami i ogrodami. Projektowali je znani przedwojenni architekci. W latach 1926-28 do domów tych przenieśli się organizatorzy i inni wysocy rangą oficerowie polskiej armii wraz z rodzinami.

W 1928 roku spółdzielnia Sadyba oddała do użytku swój ostatni budynek - trzypiętrową kamienicę mieszkalną na rogu ulic Powsińskiej i Morszyńskiej.

W 1929 roku utworzono Towarzystwo Przyjaciół Miasta-Ogrodu Czerniaków. Przejmuje na własność fort i jego budynki

W 1933 roku w drewnianym budynku niedaleko fortu, niegdyś będącym domem letniskowym rosyjskich oficerów, Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Czerniakowa otworzyło prywatną szkołę średnią.

W 1935 r. ul. Powsińska przedłużyła się do Wilanowej. Umożliwia to betonowy most, który powstaje w miejsce mostu zwodzonego, który do tej pory obsługiwał zespół fortu. Nowy most obsługuje głównie samochody i tramwaje.

W 1936 roku wysadzono w powietrze pozostałości fortu po wschodniej stronie Powsińskiej, a na ich miejscu wybudowano park publiczny (obecnie Park Szczubełka).

W 1955 roku oddano do użytku osiedle 35 domów w zabudowie bliźniaczej, położone wzdłuż brzegu Jeziorka Czerniakowskiego przy ulicach Koronowskiej, Jodłowej, Jeziornej, Kąpielowej i Kuracyjnej. Obejmuje 31 domów drewnianych i 4 domy z pustaków i cegły.

W 1956 roku przy ulicy wybudowano przedszkole publiczne. Zacisznej, 3.

W 1973 roku Sadyba powiększyła się o nową ulicę – św. Juraty. Do tej pory stanowił fragment ul. Koronowskiej.

W 1973 roku rozebrano drewniany most nad Jeziorem Czerniakowskim. Jeszcze przed II wojną światową łączył Sadybę z Siekierkami, ul. Statkowskiego. Była to kontynuacja obecnej ulicy. Goraszewskie. W tym samym roku wybudowano nowy stalowy most przez jezioro na przedłużeniu ulicy. Gołkowskiego.

W 1973 roku władze oficjalnie usankcjonowały zmianę w identyfikacji geograficznej lokalnych mieszkańców. W planie miasta zmieniają nazwę obszaru obecnego Miasta-Ogrodu. Zamiast nazwy Czerniaków wprowadzono nazwę Sadyba, a obecnie nazwą Czerniaków określa się teren wokół Placu Bernardyńskiego.

18 lutego 1987 r. Jezioro Czerniakowskie otrzymało status rezerwatu wodno-krajobrazowego

W 1990 roku powstało Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Miasto Ogród Sadyba. Jego pierwszą inicjatywą jest budowa ulicy. Zdrojowej.

W 1993 r

W dniu 12 grudnia 1993 roku Miasto-Ogród Sadyba zostało wpisane do rejestru zabytków jako wartościowe urbanistyka.

W 2006 roku udział terenów zielonych przekroczył 60%. Skwer Starszych Panów został zabezpieczony przed zabudową.

W latach 2008-2011 przywrócono oświetlenie lampami gazowymi, wyremontowano ulice, utworzono i zagospodarowano Skwer Starszych Panów.

W 2012 roku wprowadzono Plan Ochrony Jeziorki, który ograniczył rozwój rezerwatu.

W 2014 roku uzgodniono i wprowadzono plan miejscowy dla Sadyb, uwzględniający założenie miasta-ogrodu.

W 2015 roku dom przy ul. Godebskiego 14 (1927) wpisany jest do rejestru zabytków.

Zabytki dzielnicy Sadyba

- Fort IX (fort „Czerniaków”, od 1938 oficjalnie fort Dąbrowskiego, zwykle fort Czerniakowski lub fort „Sadyba”). Jeden z fortów zewnętrznego pierścienia Twierdzy Warszawa, zbudowany w latach 80. XIX w. Znajduje się na Sadybach, w dzielnicy Mokotów. Przez jego teren przebiega ulica Powsińska. Fort wzniesiono około 1883 roku na planie zbliżonym do pięciokąta, z murowanymi koszarami, schronami bojowymi i podmokłym rowem ze względu na położenie na podmokłym terenie.

W ramach decyzji o likwidacji twierdzy w 1909 r., w 1913 r. wysadzono w powietrze większość obiektów wojskowych, pozostawiając koszary o charakterystycznym połamanym zarysie i układzie ziemnym. W 1924 r. na terenach wokół twierdzy założono osiedle mieszkalne dla oficerów Wojska Polskiego, które dało podwaliny pod osadę mieszkalną Sadyba. Przed 1947 rokiem na tym terenie znajdowało się kilkadziesiąt willi.

Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku fort był miejscem bohaterskiej obrony wojska polskiego. Fort odegrał ważną rolę podczas Powstania Warszawskiego 1944 roku.

Po wojnie we wschodniej części fortu utworzono park, a zachodnią część zajmowało wojsko do 1990 roku. Od początku lat 90. XX w. w budynku znajduje się magazyn sprzętu zgromadzonego przez Muzeum Wojska Polskiego. Pod koniec lat 90. utworzono tu dwa oddziały muzeum: Muzeum Polskiego Sprzętu Wojskowego i Muzeum Katyńskie (gdzie funkcjonowało). do 2009 roku). W związku z planowanym przeniesieniem Muzeum Wojska Polskiego na Cytadelę losy fortu nie są znane.

W 1973 roku fort wpisano do rejestru zabytków (jako Fort „Czerniaków”).

- Muzeum Polskiej Techniki Wojskowej jest oddziałem Muzeum Wojska Polskiego, mieszczącym się w Forcie IX Czerniaków w Warszawie przy ul. Powsińskiej 13, na Mokotowie. Muzeum mieści się w części XIX-wiecznego rosyjskiego fortu IX Twierdzy Warszawa, podzielonej ulicą Powsińską na dwie części – większą, obecnie muzealną, i mniejszą – parkową. Na początku lat 90., równolegle z wywozem przestarzałego sprzętu wojskowego z jednostek wojskowych, Muzeum Wojska Polskiego utworzyło tu magazyn, który został otwarty pod koniec lat 90. jako ekspozycja plenerowa i filia muzeum.

W forcie znajdują się wystawy stałe:

„Polska broń pancerna 1918-1945”. - ponad 200 pamiątek po polskich siłach pancernych.

„Polskie lotnictwo wojskowe 1917-2000”. - ponad 300 obiektów, w tym udział Polaków w eksploracji kosmosu

„Polska Duszpasterstwo Wojskowe” to pierwsza w Polsce stała wystawa ukazująca ostatnie 400 lat historii tej służby.

„Historia i tradycje Fortu IX Czerniakowski” – od jego budowy w 1883 r. do czasów współczesnych.

„Polska broń pancerna” – broń pancerna, artyleria, sprzęt kwatermistrzowski to nie tylko polska broń

„Sprzęt Sił Powietrznych i Obrony Powietrznej” – broń rakietowa, broń przeciwlotnicza, sprzęt lotniczy, radarowy i komunikacyjny.

Odbywają się tu festiwale z udziałem grup rekonstrukcji historycznej.

- Zabytkowa willa w awangardowym nowoczesnym stylu przy ulicy. Buskiej 9, zaprojektowanej przez Romualda Gutta w 1936 roku.

- Oficerska Spółdzielnia Mieszkaniowo-Budowlana „Sadyba”, założona w 1923 roku. Wzdłuż twierdzy Czerniaków Spółdzielnia budowała domy dla oficerów.

- Miasto Ogrodów Czerniaków to zespół budynków mieszkalnych o niskiej zabudowie z willami dla wysokich urzędników, wybudowany w 1921 roku. Założone zgodnie z angielską ideą miasta-ogrodu. Oprócz willi w skład kompleksu wchodzą także apartamentowce ZSS Sołem i spółdzielczy zespół mieszkaniowy Prefabrykacja.

- Cmentarz Czerniakowski, działający od początku XX wieku. Oto groby powstańców warszawskich. Położony w centrum Sadyby. Na uwagę zasługuje także kaplica-mauzoleum rodziny Stanisławy Chmielarza, wybudowana w 1927 roku.

Zabytkowe zespoły mieszkalne w dzielnicy Sadyba

Domy ZSS Społem

Trzypiętrowe budynki wybudowane na początku lat 20-tych dla kierownictwa Związku Spółdzielni Spożywczych „Społem” (ul. Społem). To jedyny kompleks spółdzielczy zrealizowany w Mieście Ogrodzie Czerniaków. Budynki posiadały łukowe nisze i dwupoziomowe tarasy wychodzące na ogród. Według ambitnych planów powstały jedynie trzy budynki – jeden większy pośrodku i dwa mniejsze po bokach. Za tarasami znajdował się ogród i kort tenisowy, na miejscu którego po wojnie powstał kolejny ciąg apartamentowców. Największe mieszkania wybudowano w domu środkowym – dwupoziomowe, każde z osobnym wejściem od strony kompleksu. Domy boczne podzielono na cztery mieszkania.

Spółdzielczy zespół mieszkaniowy Prefabrykacja

Wbrew pozorom nie pochodzi z okresu międzywojennego, choć domy wykonane są w duchu tej architektury. Kolonia dla pracowników polskiego Ministerstwa Przemysłu i Budownictwa została zbudowana w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku przez spółdzielnię Prefabrykacja. Aby utrzymać koszty mieszkania na minimalnym poziomie, w ścianach wykorzystano drewno odpadowe z wytwórni sklejki. Domy prefabrykacji znajdują się również po prawej stronie ulicy. Jodłowej.

Eksperymentalny zespół przedsionkowych domów architektów w Warszawie przy ul. Orężna

Zespół domów atrialnych to nowatorska koncepcja grupy architektów z Politechniki Warszawskiej, którzy w latach 60. XX wieku na przydzielonej im niewielkiej działce na Sadybie wybudowali 12 szeregowych, parterowych domów. Koncepcja zakładała szerokie okna w salonie, wysunięcie salonu na patio oraz małe okna od strony ulicy. Sercem każdego domu był obszerny wewnętrzny, zielony dziedziniec-ogród, tzw. atrium, o wymiarach około 6 x 9 metrów. To najważniejszy element domu, a z jego boku znajdują się ogromne okna. Obecnie domy pozostały praktycznie w niezmienionym stanie.

Zajmuje całą przecznicę pomiędzy ulicami Orężną i Jedlińską. Zbudowany w latach 1968-1972. Tam, gdzie było to możliwe, domy budowano po dwie i łączono ze sobą atrium. Ogrody sąsiednich domów oddzielono wysokim na 2,5 metra murem, aby zapewnić mieszkańcom prywatność. Latem atrium staje się naturalnym przedłużeniem salonu.

Wszystkie domki zbudowano na planie litery „L”. Powierzchnia zabudowana w domach jednorodzinnych waha się od 140 do 165 m2, powierzchnia użytkowa od 105 do 112 metrów kwadratowych. Nowym rozwiązaniem było umieszczenie grzejników pod podłogą.

Nowoczesne zespoły mieszkaniowe

Zespół mieszkaniowy Mokotowski Ogród Zen

Kameralny kompleks mieszkaniowy składa się z sześciu trzypiętrowych budynków z windami, w których mieszczą się funkcjonalne mieszkania o metrażach od 42 do 107 m2 z dużymi balkonami i tarasami. Osiedle jest strzeżone, kontrolowane i zarządzane przez firmę zajmującą się profesjonalną pielęgnacją roślin.

Kompleks położony jest na działce, której większość jest zielona. Spacerując po terenie można poczuć się niemal jak na Mazurach. A Pałac Kultury oddalony jest zaledwie o 8 kilometrów.

W bezpośrednim sąsiedztwie Zen Garden Mokotów znajdują się bujne ogrody i zielone alejki idealne na romantyczne spacery. Kompleks Mokotów Zen Garden położony jest w bliskim sąsiedztwie Rezerwatu Przyrody Jezior Czerniakowskich (Rezerwatu Przyrody Jeziorko Czerniakowskie)

Zespół mieszkaniowy przy ul. Santocka (ul. Santocka)

To zielona część Mokotowej. Ciche miejsce. Blisko centrum, biurowce na Mokotowie, Wilanowie i Konstancinie. W bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się stadnina koni, klub fitness, kluby sportowe, restauracje, przedszkole, szkoła, boiska sportowe, lokalne sklepy i kawiarnie. Duże zakupy i rodzinne wyjścia do kina można w Centrum Handlowym Sadyba Best Mail wygodnie i szybko zrealizować. Jest on oddalony o zaledwie 1,3 km i można do niego dojść w 5 minut zielonymi alejkami wokół Jeziora Czerniakowskiego.

Kompleks jest doskonale skomunikowany z centrum miasta. Do Śródmieścia można dojechać samochodem w około 10 minut. Osoby niezmotoryzowane mogą dotrzeć do ścisłego centrum miasta dzięki pobliskiemu przystankowi autobusowemu. Dobre połączenie z Południową Obwodnicą Warszawy, POW, Mostem Południowym i Mostem Siekierkowskim.

Zespół mieszkaniowy przy ul. Bernardyńska (ul. Bernardyńska)

Kompleks położony jest na Sadybie - jednej z najlepszych i najspokojniejszych dzielnic Warszawy. W tej atrakcyjnej okolicy każdy znajdzie coś dla siebie – sklepy, restauracje, szkoły, udogodnienia. W pobliżu znajduje się dużo zieleni, sprzyjającej aktywnemu wypoczynkowi. Ulica Bernardińska znajduje się zaledwie 5 minut od Szkoły Brytyjskiej w Warszawie, a w niecałe 15 minut samochodem można dojechać do centrum Warszawy.

Inwestycje w dzielnicy Sadyba

Inwestycja SADYBA SPOT

SADYBA SPOT zlokalizowany jest przy ulicy Powsińskiej w malowniczej części Dolnego Mokotowa, w otoczeniu zieleni i w bliskiej odległości od zabytkowych willi.

SADYBA SPOT to nowoczesny budynek mieszkalny o starannie zaprojektowanej architekturze i podwyższonych standardach wykończenia. Doskonale wtapia się w otoczenie, zachowując przy tym swój wyrazisty charakter. W obiekcie znajdzie się 111 mieszkań rozmieszczonych na 12 piętrach i 8 powierzchniach usługowych zaprojektowanych z myślą o wygodzie mieszkańców. Jest to budynek przyjazny środowisku, z garażem podziemnym, z monitoringiem i kontrolą dostępu. Podczas budowy zastosowano wysokiej jakości materiały wykończeniowe.

Zespół mieszkaniowy SPOT zapewnia swoim mieszkańcom dogodny dostęp zarówno do infrastruktury miejskiej, jak i handlowo-usługowej. Ponadto istnieje doskonałe połączenie z całym Mokotowem i centrum miasta, a także dogodny dojazd do węzła trasy S2. Atrakcje znajdujące się w pobliżu inwestycji, takie jak parki, kino czy Jezioro Czerniakowskie, zapewnią relaks i rozrywkę każdego dnia.

W pobliżu znajduje się restauracja, przedszkole, park, apteka, muzeum, centrum handlowe, stacja benzynowa, siłownia/fitness, szkoła, rezerwat przyrody, przychodnia i szpital, bankomat

Charakterystycznym elementem inwestycji będzie widoczne z daleka panoramiczne oświetlenie oraz przeszklone konstrukcje balkonów, które idealnie komponują się z kolorystyką elewacji. Z tarasów na wyższych piętrach roztaczają się zapierające dech w piersiach widoki na panoramę Warszawy.

Parki w okolicy Sadyby

Na terenie osiedla Sadyba znajduje się uwielbiany przez mieszkańców park. Stanisława Dygata. W latach 70 XX wiek Teren parku przeznaczony był pod zabudowę mieszkaniową. W parku znajduje się plac zabaw dla dzieci i dorosłych. Znajdują się tu również niskie wzniesienia, które zimą przyciągają miłośników saneczkarstwa. W parku znajdują się zarówno otwarte przestrzenie, jak i zalesione alejki.

Popularnym parkiem w okolicy jest Bernardyńska Woda. Wzdłuż ulicy Idzikowskiego znajduje się sztuczny staw. Wchodził w skład fortyfikacji Fortu Piłsudskiego. Można było tu pływać jeszcze w latach 50. XX wieku, istniała też wypożyczalnia kajaków. Jednak od końca lat 60. XX w. poziom wody z roku na rok się obniża, a zbiornik okresowo wysycha.

Kolejnym zielonym terenem osiedla Sadyba jest Skwer Ormiański. Upamiętnia wielowiekowe kontakty polsko-ormiańskie i znajduje się niedaleko Fortu Czerniakowskiego. Dla dzieci przygotowano atrakcyjny plac zabaw.

Na Sadybiach znajduje się Skwer Starszych Panów, położony w samym centrum miasta-ogrodu Czerniaków. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się działka z domem. Po wojnie budynek rozebrano, a teren zagospodarowano pod zagospodarowanie terenu. Dla dzieci są alejki i plac zabaw. Zainstalowano 12 lamp gazowych, nawiązujących do czasów przedwojennych Sadyb.

Park Szczubełka położony jest tuż przy fosie Twierdzy Czerniaków. Jest to ogrodzony park z bardzo dobrze zorganizowaną infrastrukturą rekreacyjną – znajdują się tu wygodne alejki, ławki, plac zabaw dla dzieci.

Sfera społeczna w dzielnicy Sadyba

Połączenia komunikacyjne w rejonie Sadyby są bardzo dobre. Wiele linii autobusowych kursuje ulicami Powsińską i Jana III Sobieskiego.

Na Sadybie działają zarówno publiczne, jak i prywatne przedszkola i szkoły podstawowe. Znajdują się tu także szkoły średnie.

Miłośnicy sportu mieszkający na Sadybie mają mnóstwo możliwości ćwiczeń na świeżym powietrzu – nie brakuje parków i ścieżek rowerowych. Tutaj mieszczą się siedziby klubów fitness. Na Zawodziu znajdują się korty do squasha i badmintona. Klub tenisowy Sinnet zlokalizowany jest przy ulicy Gołkowskiej.

Przychodnie Podstawowej Opieki Zdrowotnej zlokalizowane są w miejscowościach Morszyńskiej i Urle. Na terenie Sadyby znajduje się wiele ośrodków medycznych, a także prywatnych gabinetów specjalistycznych.

Zakupy na Sadybie można zrobić w licznych lokalnych sklepach. Centrum Handlowe Sadyba Best zlokalizowane jest przy ulicy Powsińskiej. To jeden z pierwszych ośrodków w Warszawie. Zbudowany w 2000 roku. W 2002 roku nagrodzony przez Międzynarodową Radę Centrów Handlowych w kategorii innowacyjny design. Centrum Handlowe Sadyba Best dysponuje około 100 sklepami i parkingiem na 1000 samochodów.

Na rogu ulic Powsińskiej i Świętego Bonifacego znajduje się popularny wśród mieszkańców targ. W sklepie kuchni orientalnej „Samira” można zakupić produkty kuchni arabskiej. Mapa gastronomiczna okolic Sadyby nie jest szczególnie bogata. Większość lokali gastronomicznych zlokalizowana jest przy ulicy Powsińskiej.

Sadyba to obszar bardzo dobrze skomunikowany transportowo ze zorganizowaną infrastrukturą życia. Jest to z pewnością wygodny wybór dla osób poszukujących noclegu.